Mimo że usuwanie rogów może być rutynową operacją w większości gospodarstw mleczarskich, wiążą się z nim znaczące koszty. Koszty te podlegają dużym wahaniom w zależności od wielkości gospodarstwa mleczarskiego, pracowników zatrudnionych do usunięcie rogów oraz wykorzystywanych urządzeń.
Najtrudniej ocenić kosz usunięcia rogów w postaci wpływu tej operacji na cielaka. Usuwanie rogów poprzez selekcję genetyczną, przy użyciu nasienia bezrogich reproduktorów, jest efektywne kosztowo i sprzyja dobrostanowi zwierząt.
Usuwanie rogów przez unasiennienie
U bydła rogi są dziedziczone jako autosomalny gen recesywny, przy gen bezrożności jest dominujący. Określenie „homozygotyczny” (PP) stosowane do bezrożności oznacza, że buhaj przenosi dwie kopie dominującego genu bezrożności, czego skutkiem jest bezrożność całości potomstwa.
Skutkiem jednego skojarzenia z bezrożnym buhajem jest zazwyczaj co najmniej 50% bezrogich cieląt (buhaj z jednym genem bezrożności, Pp), jednak wartość ta może wynieść 100% (buhaj homozygotycznie bezrożny, PP). Jest to najbardziej wydajny sposób na uniknięcie usuwania rogów, dzięki czemu można skupić się na dobrostanie zwierząt.
Gen bezrożności w populacji bydła rasy norweskiej czerwonej wywodzi się z trzech z ośmiu lokalnych ras norweskich, które wymieszano około 75 lat temu.
Buhaje rasy norweskiej czerwonej w programach krzyżowania bydła mlecznego pozwalają:
- zwiększyć liczbę bezrogich cieląt;
- unikać usuwania rogów;
- skoncentrować się na dobrostanie zwierząt.
Częstość występowania i rejestracja w populacji bydła rasy norweskiej czerwonej
Informacje o rogach są rejestrowane i zgłaszane do Norweskiego Systemu Rejestracji Stad Mlecznych (NDHRS) dla wszystkich cieląt, gdy hodowca zgłasza ich urodzenie.
Mimo że wielu hodowców zwraca uwagę na tę cechę, występuje istotna liczba błędnych rejestracji. Przyjmuje się, że ponad 25 procent wszystkich rodzących się cieląt zostaje zgłoszone jako rogate bez sprawdzenie rzeczywistego stanu rogów.
Jednak dzięki wzrostowi odsetka zwierząt w populacji, które są genotypowane, poznaliśmy precyzyjniej częstotliwość występowania zwierząt bezrogich. Około 32 procent populacji to zwierzęta heterozygotycznie bezrogie, a około 4 procent to osobniki homozygotycznie bezrogie.
Wyrostki rogowe
Istnieją dodatkowe geny wpływające na wzrost rogopodobnych wyrostków na głowach zwierząt. Takie wyrostki to niecałkowicie wykształcone rogi, które są zazwyczaj luźne i przemieszczają się pod skórą, nie są powiązane z czaszką. Różnią się one pod względem wielkości – od wyrostków przypominających strup po zbliżone wielkością do rogu. U niektórych zwierząt obserwuje się częściowy zrost z czaszką występujący z wiekiem.
Ponieważ gen kodujący wyrostki jest transmitowany oddzielnie, nie wpływa on na obecność lub brak rogów. Nie wszystkie osobniki z rogami są nosicielami genu kodującego wyrostki i nie wszystkie zwierzęta bezrogie są tego genu pozbawione.
